نکات ترجمه متون و اصطلاحات از انگلیسی به فارسی

افراد بسیاری تصور می‌کنند که ترجمه کار بسیار ساده‌ای است! تنها کافیست معنی کلمات را در کنار یکدیگر قرار دهید و جمله را مرتب کنید. اما این روش ترجمه مستقیم همیشه کارساز نیست زیرا زبان‌ها با یکدیگر هم پوشانی ندارند. از طرفی وقتی می‌خواهید متنی را ترجمه کنید، تکنیک مهم است زیرا برخی زبان‌ها در موقعیت‌های رسمی از کلمات خاص یا زمانهای خاصی استفاده می‌کنند. شاید شماهم از آن دسته افرادی هستید که برای ترجمه اولین راهی که امتحان می‌کنید، Google Translate است. ممکن است این ابزارها گاهی ترجمه متون ساده را درست انجام دهند اما برای همیشه قابل اعتماد نیستند. شما برای ترجمه نیاز به استفاده از تکنیک‌های مخصوصی دارید تا بتوانید متن را به درستی ترجمه کنید. در این مطلب از فانگلیش به بررسی نکات ترجمه متون و اصطلاحات از انگلیسی به فارسی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

نکات ترجمه متون و اصطلاحات از انگلیسی به فارسی

ابتدا باید بدانید که هر مترجمی دورانی را به عنوان یک مترجم مبتدی گذرانده و طبیعی است که در حال متون تخصصی یک رشته هستید، به صورت کامل با اصطلاحات آشنا نباشید. برای اینکه ترجمه را به خوبی یاد بگیرید از متون ساده‌تر و عمومی شروع کنید و سپس به ترجمه متون پیچیده‌تر بپردازید. نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، به شما کمک می‌کند که بهتر از پیش ترجمه کنید و کیفیت کار خود را راتقا دهید.

ترجیح مفهوم به ترجمه

مفهوم را به ترجمه ترجیح دهید! این اولین کار برای داشتن یک متن ترجمه شده شسته و رفته است. ممکن است در قسمتی از متن جملات با کلمات پیچیده به کار رفته باشد اما مفهومی که منتقل می‌شود بسیار ساده باشد. به جای اینکه آن جمله را به صورت دقیق ترجمه کنید، مفهوم را به صورت درست با استفاده از کلمات مناسب بنویسید. شایان ذکر است که در این میان رعایت اصل امانت نباید فراموش شود. شما حق ندارید مفاهیم را حین انتقال تحریف کنید.

نکات پنهان متن را فراموش نکنید!

چیزی که در نوشتن و ساده سازی یک متن برای انتقال به خواننده نباید فراموش شود، نکات پنهان در متن است. به این ترتیب شما باید نکاتی که در نوشته نویسنده مهم است را در ترجمتان پررنگ‌تر نشان دهید. در حقیقت باید موضوعی که در زبان مبدا مهم است، در زبان مقصد نیز مهم باشد.

پیش از ترجمه، با اصطلاحات آشنا شوید.

ضرب المثل‌ها، اصطلاحات، عبارات عامیانه و استعاره‌های پرکاربرد را در زبان انگلیسی بشناسید. با دانستن این موارد می‌توانید به درستی متن را متوجه شوید. هرچقدر شما متن را به درستی متوجه شوید، می‌توانید مفهوم متن اصلی را بهتر به خواننده منتقل کنید. البته که گاهی اصطلاحات دو زبان با یکدیگر هم پوشانی دارند و شما می‌توانید از مثال‌های فارسی برای بیان مفهوم متن استفاده کنید.

کدام معنی متناسب با متن است؟

هر کدام از کلمات در زبان انگلیسی دارای معانی متعددی است. این که به تمام معانی پرکاربرد یک کلمه اشراف داشته باشید، به شما کمک می‌کند بتوانید بهتر ترجمه کنید. باید بتوانید معنی کلمه را به طوری مناسب انتخاب کنید که به سبک ادبی متن نزدیک باشد.

یادگیری گرامر و ساختار متن بسیار مهم است.

اگر گرامرتان ضعیف است، به هیچ عنوان ترجمه را شروع نکنید مگر اینکه گرامرتان را به اندازه کافی قوی کرده باشید. زمان فعل، قید‌ها، صفت‌ها و ترتیب صفت و موصوف از گرامرهای مهمی است که باید پیش از ترجمه به خوبی روی آن‌ها اشراف داشته باشید. واضح است که اگر هر قسمت را به خوبی آموزش ندیده باشید، نمی‌توانید مفهوم را به درستی منتقل کنید. استفاده از کتاب‌های سلف استادی گرامر می‌تواند به تقویت گرامرتان کمک کند.

تصحیح اشکالات متن با شماست!

تا حدودی وظیفه ویراستار را باید ادا کنید. ممکن است به هر دلیلی متن مبدا دارای برخی مشکلات گرامری باشد یا از کلمه درست برای بیان مطالب استفاده نشده باشد. از این رو باید خودتان این اصلاحات را در ترجمه به عهده بگیرید و برای ترجمه از گرامر و کلمات درست استفاده کنید.

لحن متن را رعایت کنید.

واضح است که ترجمه یک متن ادبی با یک متن ساده بسیار متفاوت است و این وضیفه مترجم است که بتواند در زبان مقصد نیز همان لحن را داشته باشد. رعایت این نکته بسیار ساده حتی برای مترجم مبتدی نیز از واجبات است و نکته بسیار مهمی به شمار می‌رود.

دایره واژگان خود را گسترش دهید.

تا زمانی که با یادگیری واژگان جدید مقابله کنید، یک مترجم مبتدی باقی خواهید ماند. به همین منظور بهتر است با خواندن کتاب‌های سلف استادی وکب دایره واژگان خود را گسترده‌تر از همیشه بکنید.

برخی کلمات معادل فارسی ندارند.

برای ترجمه کلماتی که معادل فارسی ندارند تلاش نکنید. مثلا در ترجمه متنی در زمینه علم کامپیوتر کلمه “Windows” هیچ معادل فارسی ندارد. (windows به معنی پنجره‌ها در متن به کار می‌رود اما در Context متن مربوط به علم کامپیوتر این کلمه به معنی ویندوز است و بهتر است به همان معنی ویندوز نوشته شود). اگر متون تخصصی را ترجمه می‌کنید کم کم با این اصطلاحات آشنا خواهید شد.

ابتدا خودتان مفهوم متن را درک کنید.

علاوه بر ترجمه متن، انتقال مفهوم نیز وظیفه شماست. ابتدا خودتان متن را آنقدر بخوانید تا متوجه مفهوم آن شوید. سپس قادر خواهید بود قسمت‌هایی از متن مبدا را که با ابهام ترجمه شده یا پیچیده است، به راحتی ترجمه کنید و مفهومش را منتقل کنید. در حقیقت باید با رعایت اصل امانت، مفهومی را که متوجه شده‌اید با قلم خود بنویسید بدون اینکه مفهوم را تحریف کنید.

ترجمه ماشینی ممنوع!

برنامه‌های زیادی به کمک هوش مصنوعی، ترجمه را انجام می‌دهند اما از آنجایی که این برنامه‌ها صرفا کلمه به کلمه و ترجمه مستقیم را انجام می‌دهند، شما به عنوان یک مترجم خبره حق ندارید ترجمه تمام متن را به برنامه‌های هوش مصنوعی بسپارید. فقط می‌توانید برای ترجمه برخی کلمات از این برنامه‌ها کمک بگیرید.

تا وقتی مترجم مبتدی هستید، حق ندارید متن تخصصی قبول کنید.

با خودتان صادق باشید! آیا کسی که تا الان پروژه‌هایی که انجام داده در حد ترجمه چند پروژه کوتاه دانشگاهی بوده می‌تواند یک پایان نامه را در زمینه فیزیک کوانتوم ترجمه کند؟ واضح است که جواب خیر است. ضمن اینکه با قبول ترجمه متون تخصصی شما در پروژه شکست می‌خورید، این شکست باعث می‌شود شما روحیه و اعتبار خود را از دست بدهید.

زمان زیادی را صرف کنید تا ترجمه درستی تحویل دهید.

در صرف زمان برای تحویل یک ترجمه ناب خساست به خرج ندهید خصوصا در مواردی که شما مترجم مبتدی هستید. با قبول کردن پروژه‌هایی که زمان کمی دارند، شما فقط استرس را به خود تحمیل می‌کنید و همین امر استرس شما را افزایش خواهد داد. حداکثر صفحاتی که یک مترجم مبتدی می‌تواند برای هر روز قبول کند، 4 صفحه در روز است به شرط اینکه بتواند تمام نکات گفته شده را رعایت کند.

تجربه مهم تر از درآمد است.

در روزهای ابتدایی شروع کار ترجمتان، با مبالغ زیاد شروع نکنید. سعی کنید پروژه‌های عمومی را برای ترجمه انتخاب کنید تا به تجربتان بیفزایید. این راه از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه‌تر خواهد بود.

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی نکات ترجمه متون و اصطلاحات از انگلیسی به فارسی پرداختیم. کتاب‌های مختلفی برای یادگیری اصطلاحات و عبارات این روزها در بازار یافت می‌شود. سعی کنید پیش از شروع ترجمه در کارگاه‌ها و ورکشاپ‌های مختلف ترجمه کنید تا به تجربتان افزوده شود. برای اینکه مترجم ماهری شوید، تنها چیزی که نیاز دارید این است که کاملا به گرامر و وکب مسلط باشید و متون زیادی را ترجمه کنید تا چیزهای جدید یاد بگیرید.